Ապրանքների փորձաքննության անհրաժեշտությունն առաջանում է, երբ վաճառողի և սպառողի միջև վեճ է ծագում հայտնաբերված թերությունների բնույթի, դրանց առաջացման պատճառի վերաբերյալ: Փորձաքննությունն իրականացվում է ապրանքը վաճառողին վերադարձնելուց հետո, իսկ գնորդն իրավունք ունի ներկա գտնվել դրա իրականացման ընթացքում:
«Սպառողի իրավունքների պաշտպանության մասին» օրենքը սահմանում է գնորդի `ոչ պատշաճ որակի ապրանքները վաճառողին հետ վերադարձնելու իրավունքը: Այս դեպքում գնորդն իրավունք ունի իր ընտրությամբ հայտարարել մի քանի պահանջներից մեկը, ներառյալ վճարված գումարի ամբողջական վերադարձման հնարավորությունը: Որպես կանոն, վաճառողները համաձայն չեն, որ ապրանքի թերություններն առաջացել են նախքան այն գնորդին հանձնելը: Այս դեպքերում օրենքը նախատեսում է ապրանքների ստուգում, որում գնորդն ինքը իրավունք ունի ներկա լինել: Եթե ստուգումը պարզվում է, որ կողմերի միջև վեճը լուծելու համար անբավարար է, ապա անհրաժեշտություն կա քննության, որի կազմակերպման պատասխանատվությունը կրում է վաճառողը:
Ինչպե՞ս է կազմակերպվում ապրանքների փորձաքննությունը
Սպառողը ցածրորակ արտադրանքը վերադարձնելուց հետո վաճառողն ինքնուրույն փնտրում է փորձագիտական կազմակերպություն (անհրաժեշտության դեպքում `համակարգելով այն գնորդի հետ): Դրանից հետո սպառողը ծանուցվում է փորձաքննության ժամանակի, վայրի մասին, որին նա իրավունք ունի ներկա լինել: Քննության համար վաճառողը պետք է վճարի իր սեփական միջոցներից, ինչը ուղղակիորեն նախատեսված է գործող օրենսդրությամբ: Ապրանքի որակի մասնագիտական ստուգում իրականացնելու գործընթացում փորձագետը եզրակացություններ է անում թերությունների բնույթի, հնարավոր պատճառների և դրանց առաջացման ժամանակի մասին: Գնորդը կարող է համաձայնվել փորձագետի եզրակացությունների հետ կամ հայտնել իր առարկությունները, ամրագրել դրանք հատուկ ակտում, հրաժարվել փորձագիտական եզրակացության ստորագրումից: Սովորաբար, սպառողը համաձայն է փորձագետի հետ միայն այն դեպքում, երբ վերջինս որոշում կայացնի թերությունների առաջացման մասին `նախքան ապրանքը գնորդին փոխանցելը, ինչը ենթադրում է վաճառողի պարտավորությունը կատարել նշված պահանջները:
Ինչ անել սպառողի համար փորձաքննության ավարտից հետո
Եթե փորձագիտական եզրակացությունը վաճառողի օգտին է, ապա գնորդը հայտարարում է իր անհամաձայնության մասին փորձագետի եզրակացությունների հետ, ամրագրում է իր առարկություններն ու մեկնաբանությունները, վերցնում է ապրանքները և հայց է ներկայացնում դատարան: Իրավական վարույթի ընթացքում սպառողը իրավունք ունի հայտարարելու անկախ քննության պահանջ, դատարանին խնդրում է ինքնուրույն նշանակել անկախ փորձագետ: Որպես կանոն, անկախ դատաբժշկական փորձաքննության արդյունքները հիմք են դառնում նշված հայցի վերաբերյալ հետագա որոշման համար: Անհրաժեշտ փաստաթղթերի պատրաստման գործընթացում մասնագիտական օժանդակություն ստանալու և դատական նիստերում ներկայացուցչության իրավաբանական ծառայություններ մատուցելու համար սպառողը կարող է կապվել այն հասարակական կազմակերպությունների հետ, որոնք նման օգնության համար վճար չեն գանձում: